Trong những năm gần đây, xu hướng “bỏ phố về quê” đã trở thành một hiện tượng nổi bật, đặc biệt tại Việt Nam. Năm 2025, làn sóng này tiếp tục gia tăng, với nhiều người trẻ rời bỏ các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM để trở về quê hương hoặc các vùng nông thôn yên bình. Điều gì khiến giới trẻ sẵn sàng từ bỏ cơ hội việc làm, nhịp sống hiện đại để chọn một cuộc sống giản dị hơn? Bài viết này sẽ phân tích các nguyên nhân chính thúc đẩy xu hướng này, những thách thức đi kèm, và cơ hội mà người trẻ có thể tận dụng khi “về vườn”.
Áp lực tinh thần và chi phí sinh hoạt đắt đỏ ở thành phố
Cuộc sống đô thị mang lại nhiều cơ hội việc làm và phát triển, nhưng cũng đi kèm với áp lực tinh thần nặng nề. Tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, người trẻ phải đối mặt với môi trường làm việc cạnh tranh khốc liệt, deadline liên tục, và KPI ngặt nghèo. Theo một báo cáo năm 2023 của OECD, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia có chi phí sinh hoạt tại thành phố tăng nhanh nhất Đông Nam Á, với giá nhà ở và các dịch vụ cơ bản tăng 20–30% trong 5 năm qua.
Tiền thuê nhà tại TP.HCM dao động từ 5–15 triệu đồng/tháng cho một căn hộ nhỏ, chiếm 30–50% thu nhập của nhiều người trẻ. Kết hợp với chi phí ăn uống, đi lại, và giải trí, nhiều người cảm thấy “kiệt sức” khi phải làm việc không ngừng để trang trải. Anh Phan Lê Thanh Bình (Cần Thơ, 2002) chia sẻ: “Sống ở quê dễ chịu hơn, chi phí thấp giúp mình giảm áp lực tài chính mà vẫn phát triển được sự nghiệp”. Cảm giác “nghẹt thở” ở thành phố khiến nhiều người tìm về quê để tìm sự bình yên và cân bằng tinh thần.
Mong muốn sống gần gia đình và chăm sóc người thân
Một lý do quan trọng khác là mong muốn được ở gần gia đình, đặc biệt với những người trẻ nhận ra giá trị của việc chăm sóc cha mẹ già. Sau đại dịch COVID-19, nhiều người nhận thấy tầm quan trọng của việc ở bên người thân, thay vì chỉ về thăm nhà vài lần mỗi năm. Nguyễn Linh (31 tuổi, Thanh Hóa) quyết định rời Hà Nội về quê năm 2020, không chỉ vì dịch bệnh mà còn để phụng dưỡng ông bà.
Năm 2025, với sự phát triển của giao thông (cao tốc Bắc-Nam, đường nối liên tỉnh), việc di chuyển giữa thành phố và nông thôn trở nên thuận tiện hơn, khuyến khích người trẻ về quê sinh sống mà vẫn có thể kết nối với đô thị khi cần. Ở quê, họ không chỉ chăm sóc gia đình mà còn tìm thấy sự gắn kết cộng đồng, điều hiếm có ở thành phố.
Tìm kiếm lối sống gần gũi với thiên nhiên
Xu hướng sống xanh và bền vững ngày càng phổ biến, đặc biệt trong giới trẻ Millennials và Gen Z. Nhiều người trẻ chán ngán với không gian chật chội, tiếng ồn giao thông, và khói bụi đô thị. Theo Tiến sĩ Sham Singh, môi trường nông thôn giúp giảm căng thẳng bằng cách cải thiện trục HPA (hệ thống phản ứng stress của cơ thể), giảm triệu chứng lo âu và trầm cảm.
Nguyễn Xuân Thượng (1997, Lâm Đồng) rời TP.HCM để về thị trấn D’ran, nơi anh tìm thấy sự tự do và bình yên khi sống giữa thiên nhiên. Nhiều người trẻ chọn “nuôi cá và trồng thêm rau”, không chỉ để cải thiện sức khỏe mà còn để tận hưởng không khí trong lành và thực phẩm sạch. Các hoạt động như làm vườn, thiền, hoặc ngắm bình minh trở thành cách họ “chữa lành” sau những năm tháng căng thẳng ở thành phố.
Ảnh hưởng của mạng xã hội và truyền thông
Mạng xã hội đóng vai trò lớn trong việc lan tỏa xu hướng bỏ phố về quê. Các hội nhóm như “Bỏ phố về rừng”, “Bỏ phố về vườn” trên Facebook và TikTok thu hút hàng nghìn thành viên, nơi người trẻ chia sẻ hình ảnh về cuộc sống thôn quê yên bình. Những video về vườn rau xanh mướt, ngôi nhà mộc mạc, hay trang trại nhỏ đã đánh trúng tâm lý của nhiều người đang mệt mỏi với nhịp sống đô thị.
Chị Hoàng Thị Khánh Huyền (Nghệ An) quyết định về quê sau khi xem các nội dung trên mạng xã hội và nhận ra tiềm năng phát triển ở nông thôn. Những câu chuyện thành công của người đi trước, như Ngô Tấn Quyền (Quảng Nam) phát triển nghề trầm hương, truyền cảm hứng cho giới trẻ thử sức với các mô hình kinh doanh nông nghiệp hoặc làng nghề. Tuy nhiên, mạng xã hội đôi khi “tô hồng” cuộc sống quê, khiến một số người trẻ chưa chuẩn bị kỹ mà đã vội vàng “về vườn”.
Cơ hội khởi nghiệp và phát triển nông thôn
Năm 2025, nông thôn Việt Nam đang chuyển mình nhờ các chương trình “Nông thôn mới” và sự đầu tư vào hạ tầng, công nghệ. Internet phát triển mạnh mẽ giúp kết nối thành thị và nông thôn, mở ra cơ hội kinh doanh trực tuyến, nông nghiệp xanh, hoặc du lịch sinh thái. Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhận định: “Chính lớp trẻ quay về nông thôn mới làm cho nông thôn phát triển”.
Nhiều người trẻ tận dụng kiến thức và kỹ năng học được ở thành phố để khởi nghiệp. Ví dụ, chị Nguyễn Thị Mến (2024) thành công với dự án nông sản xanh, đạt Giải Đặc biệt tại Cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp. Các mô hình như farmstay, homestay, hoặc chế biến nông sản đạt chuẩn OCOP đang thu hút người trẻ, với tiềm năng thu nhập từ 10–50 triệu đồng/tháng nếu kinh doanh hiệu quả. Chính sách hỗ trợ khởi nghiệp nông thôn, như vay vốn ưu đãi hoặc đào tạo kỹ năng, cũng là động lực lớn.
Tác động của đại dịch COVID-19 và suy thoái kinh tế
Đại dịch COVID-19 (2019–2022) là một bước ngoặt thúc đẩy xu hướng bỏ phố về quê. Nhiều người trẻ mất việc làm hoặc gặp khó khăn tài chính do giãn cách xã hội, buộc phải trở về quê để giảm chi phí sinh hoạt. Dù kinh tế đã phục hồi vào năm 2025, tâm lý “lánh nạn” vẫn ảnh hưởng, đặc biệt khi thị trường lao động thành phố vẫn cạnh tranh khốc liệt.
Chị Hoàng Thị Khánh Huyền (Nghệ An) rời Hà Nội về quê do công việc bán vé máy bay dừng lại trong dịch. Tương tự, nhiều người trẻ nhận ra rằng chi phí sinh hoạt thấp hơn ở quê (khoảng 3–7 triệu đồng/tháng so với 10–20 triệu đồng/tháng ở thành phố) giúp họ sống thoải mái hơn, dù thu nhập có thể thấp hơn.
Thách thức khi bỏ phố về quê
Dù mang lại nhiều lợi ích, bỏ phố về quê không phải lúc nào cũng “màu hồng”. Một số thách thức phổ biến bao gồm:
- Cơ hội việc làm hạn chế: Nông thôn thiếu các công việc văn phòng hoặc công nghệ cao, buộc người trẻ phải chuyển sang làm nông nghiệp, kinh doanh, hoặc tự tạo việc làm. Anh Phan Lê Thanh Bình cho biết: “Cơ hội việc làm ở quê hạn chế hơn thành phố rất nhiều”.
- Lạc lõng và mất định hướng: Nhiều người trẻ cảm thấy “chông chênh” khi thích nghi với nhịp sống chậm và thiếu tiện nghi ở quê. Khoảng thời gian này có thể kéo dài nếu thiếu kế hoạch rõ ràng.
- Áp lực xã hội: Lời bàn tán từ cộng đồng, như “về quê là thất bại”, có thể ảnh hưởng đến tâm lý. Trần Quang Huy (mở trang trại ở quê) từng đối mặt với những ý kiến tiêu cực trước khi thành công.
- Khó quay lại thành phố: Sau khi quen với cuộc sống quê, việc trở lại thành phố có thể gây áp lực lớn do nhịp sống khác biệt.
Làm thế nào để bỏ phố về quê thành công?
Để tránh “vỡ mộng” khi về quê, người trẻ cần chuẩn bị kỹ lưỡng:
- Lập kế hoạch chi tiết: Xác định mục tiêu (làm nông, kinh doanh, nghỉ dưỡng) và có phương án dự phòng. Ví dụ, học làm vườn hoặc tìm hiểu thị trường trước khi khởi nghiệp.
- Tài chính ổn định: Có khoản tiết kiệm 50–100 triệu đồng để trang trải chi phí ban đầu và duy trì cuộc sống trong 6–12 tháng đầu. Thu nhập thụ động (đầu tư, kinh doanh online) cũng là lợi thế.
- Tâm lý vững vàng: Sẵn sàng đối mặt với khó khăn, dị nghị, và sự khác biệt về lối sống. Tham gia các hội nhóm “bỏ phố về quê” để học hỏi kinh nghiệm.
- Học kỹ năng mới: Kỹ năng nông nghiệp, marketing, hoặc quản lý tài chính giúp tăng cơ hội thành công. Các khóa học miễn phí trên YouTube hoặc chương trình đào tạo nông thôn là nguồn tài nguyên hữu ích.
Xu hướng bỏ phố về quê trong tương lai
Năm 2025, xu hướng bỏ phố về quê dự kiến tiếp tục tăng, không chỉ vì áp lực đô thị mà còn nhờ sự hỗ trợ từ chính sách “chấn hưng nông thôn” (tương tự mô hình ở Trung Quốc). Các khu đô thị xanh ở ngoại ô, như Mekong Centre (Sóc Trăng), cũng thu hút người trẻ muốn kết hợp tiện nghi thành phố và không gian thiên nhiên. Tuy nhiên, để bền vững, người trẻ cần tránh chạy theo trào lưu và chuẩn bị kỹ về tài chính, kỹ năng, và tâm lý.
Kết luận
Xu hướng bỏ phố về quê năm 2025 phản ánh sự thay đổi trong tư duy và lối sống của người trẻ Việt Nam. Áp lực tinh thần, chi phí sinh hoạt đắt đỏ, mong muốn sống gần gia đình, và khát khao hòa mình với thiên nhiên là những lý do chính thúc đẩy làn sóng này. Dù mang lại cơ hội khởi nghiệp và cải thiện chất lượng sống, việc về quê cũng đi kèm thách thức như thiếu việc làm và áp lực xã hội. Để thành công, người trẻ cần kế hoạch rõ ràng, tài chính ổn định, và tâm lý vững vàng. Bạn có đang cân nhắc bỏ phố về quê? Hãy chia sẻ suy nghĩ để cùng thảo luận nhé!
