Tôi luôn nghĩ rằng hôn nhân không chỉ là chuyện hai người yêu nhau và sống chung, mà còn là cách họ cùng nhau san sẻ mọi thứ – từ việc nhà, con cái, đến cả những giấc mơ riêng. Nhưng làm thế nào để đạt được sự công bằng thực sự, nơi cả hai đều cảm thấy được tôn trọng và trân quý? Bình đẳng trong hôn nhân, với tôi, không phải chỉ là chia đều 50-50 mọi thứ, mà là tạo ra một không gian mà cả hai đều có thời gian, cơ hội, và tiếng nói ngang nhau. Dựa trên những gì tôi học được từ chính trải nghiệm cá nhân và những nghiên cứu của Arlie Hochschild và Richard Reeves, đây là những dấu hiệu của một cuộc hôn nhân công bằng mà tôi thấy đáng để tâm.
1. Cùng nhau làm việc nhà và chăm con
Tôi đã từng nghe nhiều chị em than thở rằng sau một ngày làm việc mệt mỏi, họ vẫn phải lao vào bếp nấu ăn, dọn nhà, trong khi chồng ngồi xem tivi. Nghiên cứu của Hochschild chỉ ra phụ nữ dành tới 4,6 giờ/tuần cho việc nhà, còn đàn ông chỉ 1,9 giờ (Pew Research Center, 2023). Một cuộc hôn nhân công bằng là khi cả hai cùng xắn tay áo lên, từ nấu cơm, rửa bát, đến thay tã cho con. Không ai phải gánh “ca làm thứ hai” một mình cả.Chuyện thật: Ở nhà tôi, vợ chồng tôi chia nhau nấu ăn theo ngày. Có hôm tôi bận, chồng tôi sẽ đảm nhận cả việc tắm cho con để tôi nghỉ ngơi. Chỉ cần một danh sách việc nhà chung là mọi thứ đã nhẹ nhàng hơn nhiều!
2. Ai cũng có thời gian cho riêng mình
Bạn có bao giờ cảm thấy mình chẳng còn thời gian để làm điều mình thích, trong khi chồng thì thoải mái đi cà phê với bạn bè? Hochschild gọi đó là “khoảng cách giải trí” – đàn ông có thêm 3,5 giờ/tuần để thư giãn so với phụ nữ. Bình đẳng nghĩa là cả hai đều có thời gian rảnh để chăm sóc bản thân, theo đuổi sở thích, hay đơn giản là nghỉ ngơi.Chuyện thật: Tôi thích đi yoga mỗi tuần một lần, và chồng tôi luôn sẵn sàng trông con để tôi đi. Đổi lại, tôi cũng tạo điều kiện cho anh ấy chơi bóng đá với bạn. Ai cũng cần “khoảng trời riêng” đúng không?
3. Cùng nhau đặt mục tiêu và chia sẻ trách nhiệm
Tôi nhận ra rằng mâu thuẫn trong hôn nhân thường đến từ việc hai người kỳ vọng khác nhau. Hochschild nói rằng 69% phụ nữ muốn chia sẻ việc nhà, nhưng chỉ 38% đàn ông đồng ý. Một cuộc hôn nhân công bằng là khi cả hai ngồi lại, thẳng thắn nói về những gì mình mong muốn, từ việc ai sẽ nghỉ làm khi con ốm, đến việc cùng nhau lên kế hoạch cho gia đình.Chuyện thật: Có lần con tôi ốm, cả hai vợ chồng tôi đều xin nghỉ để thay nhau chăm. Không ai mặc định đó là “việc của mẹ” cả, và điều đó làm tôi thấy được tôn trọng.
4. Đàn ông cũng là “người cha chăm sóc”
Tôi rất tâm đắc với ý của Reeves về “thiếu hụt vai trò cha” – 1/4 cha ở Mỹ không sống cùng con, và nhiều trẻ mất liên lạc với cha sau ly hôn. Bình đẳng trong hôn nhân là khi đàn ông không chỉ làm “người chu cấp” mà còn là người cha gần gũi, tham gia nuôi dạy con cái. Xã hội khuyến khích phụ nữ làm việc, thì cũng nên khích lệ đàn ông ôm con, chơi với con, đúng không?Chuyện thật: Chồng tôi hay đọc sách cho con trước giờ ngủ, và tôi thấy điều đó không chỉ giúp con gần cha hơn mà còn làm tình cảm vợ chồng thêm gắn bó.
5. Cùng nhau bay cao, không ai kìm hãm ai
Ngày nay, 40% phụ nữ Mỹ kiếm nhiều hơn mức trung bình của đàn ông, và hơn 2/5 hộ gia đình có phụ nữ là người kiếm tiền chính, theo Reeves. Một cuộc hôn nhân công bằng là khi cả hai ủng hộ nhau phát triển sự nghiệp, không ai cảm thấy bị đe dọa bởi thành công của người kia.
6. Nói chuyện thẳng thắn, không giấu giếm
Paige Connell có một câu tôi rất thích: muốn thay đổi, hãy bắt đầu bằng việc nói ra. Nhiều cặp đôi tự lừa mình bằng “family myth” – giả vờ rằng mọi thứ công bằng dù không phải vậy. Bình đẳng là khi cả hai dám ngồi xuống, nói về những gì chưa ổn, và tìm cách giải quyết.Chuyện thật: Vợ chồng tôi có “họp gia đình” mỗi tháng để xem ai đang làm gì, có cần điều chỉnh không. Nhờ vậy, tôi không còn cảm giác ấm ức khi phải làm quá nhiều việc nhà.
7. Bỏ qua định kiến, sống đúng với mình
Xã hội vẫn hay bảo việc nhà là “việc của phụ nữ”, còn đàn ông phải là “trụ cột”. Nhưng tôi nghĩ, bình đẳng là khi cả hai không bị những định kiến này trói buộc. Reeves gợi ý khuyến khích đàn ông làm trong ngành chăm sóc (HEAL) và định hình lại vai trò cha. Tương tự, phụ nữ cũng không nên bị áp lực phải hy sinh sự nghiệp vì gia đình.Chuyện thật: Chồng tôi từng ngại làm việc nhà vì sợ “mất mặt”, nhưng giờ anh ấy tự hào khi nấu ăn ngon hơn tôi! Tôi cũng không còn cảm thấy tội lỗi khi dành thời gian cho công việc.
Tạm kết
Với tôi, bình đẳng trong hôn nhân là khi cả hai cùng nhau xây dựng một tổ ấm mà ai cũng cảm thấy được là chính mình. Nó không phải là chia đều mọi thứ, mà là tạo ra sự công bằng dựa trên nhu cầu và khả năng của mỗi người. Để làm được điều đó, cả vợ chồng đều cần thay đổi, và xã hội cũng cần hỗ trợ – từ chính sách đến giáo dục – để phá bỏ rào cản giới. Nếu bạn cũng đang tìm cách làm hôn nhân mình công bằng hơn, hãy thử bắt đầu từ những việc nhỏ như chia sẻ việc nhà hay trò chuyện cởi mở. Và đừng quên ghé chuyên mục Chuyện vợ chồng để tìm thêm những câu chuyện thú vị nhé!